Kopwit Zutphen

Nebaididies, ka man šodien nav smieklu,
es esmu bagāts un smejos ar skumjām,
un bagāts es esmu tieši ar tevi,
tik ļoti bagāts, ka drusciņ ir jāskumst
taisni par to, ka tik daudz kā ir pārāk -
gaišs līdz reibonim, laimīgs līdz sāpēm.

+ + +

Vrees niet dat ik vandaag niet heb gelachen,
ik ben rijk en lach ook met een droef gezicht,
en rijk ben ik vanwege jou in het bijzonder,
zo rijk zelfs dat het nodig is een weinig
droef te zijn daarover, zoveel is te veel -
stralend tot het duizelt, gelukkig tot het schrijnt.

Ojārs Vācietis (1933 - 1983)
(vertaald uit het Lets door P.B. Kempe)

Poëzie op de maandagavond

Dichtersgroep Kopwit Zutphen is na magere coronajaren
weer van de partij in de Poëzieweek, en wel met een
warme winteravond op maandag 30 januari 2023 bij
“Cultuurcafé Salonner”, sinds kort gevestigd aan de
Berkel, Beekstraat 39 te Zutphen. “Vriendschap” is
het onderwerp van deze Poëzieweek; dankzij dat begrip
is het contact met dit Cultuurcafé tot stand gekomen;
Anna Wiersma, Louis Radstaak en Pieter Bas Kempe
(tevens presentator) zijn de drie optredende dicht-
vrienden van dienst. Mooier kan het amper…
Even praktisch: inloop vanaf 19.30 uur, aanvang 20 uur;
er zijn 25 plaatsen beschikbaar, dus reserveren moet
via info@kopwitzutphen.nl. De toegang bedraagt 5 euro
en kan, evenals de consumpties, alleen contant worden
voldaan (gaarne gepast).
Van harte welkom op Beekstraat 39; lees ook
www.kopwitzutphen.nl.

Hendrik Planting.mp3

“Poëtisch navelstaren in de donkere dagen voor kerst" Een avond gedichten over dichten.

Op de avond van donderdag 15 december organiseert Dichtersgroep Kopwit Zutphen een avond met gedichten over poëzie. Die gedichten gaan allemaal over de vraag: wat is poëzie nu eigenlijk en wat moet je ermee? De avond begint om 20.30 uur en vindt plaats in rijksmonument de Munt, Rodetorenstraat 12. Op het podium is iedereen actief of passief welkom. Er zijn 40 plaatsen beschikbaar voor 5 euro per plaats (contante betaling aan de zaal), enige consumpties inbegrepen. Aanmelden, al dan niet met suggesties voor een bijdrage aan het programma kan via info@kopwitzutphen.nl.

In Flanders Fields

In Flanders fields the poppies blow
Between the crosses, row on row,
That mark our place; and in the sky
The larks, still bravely singing, fly,
Scarce heard amid the guns below.

We are the Dead. Short days ago
We lived, felt dawn, saw sunset glow,
Loved and were loved; and now we lie
In Flanders fields.

Take up our quarrel with the foe.
To you, from falling hands, we throw
The torch: be yours to hold it high.
If ye break faith with us to die,
We shall not sleep, though poppies grow
In Flanders fields.

John McCrae (1872 - 1918)

Vertaling P.B. Kempe

In Vlaand’rens veld

De klaproos bloeit in Vlaand’rens veld
Rond rijen kruisen, opgesteld
Om onze plaats te merken; aan
De lucht leeuw’riken dapper slaan,
Juist hoorbaar in ’t kanongeweld.

Ons noemt men Doden. Vergezeld
Zopas nog van de zon, de maan,
De liefde, zijn wij neergeveld
In Vlaand’rens veld.

Strijdt gij in onze plaats voortaan:
De fakkel die u pal doet staan
Is onze zwakke hand ontsneld.
Verzaakt gij: weet dat onrust kwelt
Waar klaproosrijen wuiven gaan
In Vlaand’rens veld.

Sonnet - Silence (1840)

There are some qualities some incorporate things,
That have a double life, which thus is made
A type of that twin entity which springs
From matter and light, evinced in solid and shade.
There is a two-fold Silence - sea and shore -
Body and soul. One dwells in lonely places,
Newly with grass o’ergrown; some solemn graces,
Some human memories and tearful lore,
Render him terrorless: his name’s “No More”.
He is the corporate Silence: dread him not!
No power hath he of evil in himself;
But should some urgent fate (untimely lot!)
Bring thee to meet his shadow (nameless elf,
That haunteth the lone regions where hath trod
No foot of man), commend thyself to God!

Edgar Allan Poe (1809 - 1849)
(vertaald uit het Engels door P.B. Kempe)

Sonnet - Stilte (1840)

Zekere waarden, zo erkend alom,
Leiden een daag’lijks leven dat omvat
Een tweesnijdend bestaan hetwelk ontsprong
Aan stof en licht - als geschakeerd en vast.
De Stilte kent een ziel en een lichaam,
Een kust en zee. Men doolt door ’t groen, alleen
Met plechtig mijmeren, verdriet gemeend;
Plots komt men onder ogen, zonder blaam
Of vrees, diegeen met “Nimmermeer” als naam.
Ducht die geopenbaarde Stilte niet,
Geen kwade macht verschuilt zich in haar borst!
Doch als over uw pad een schaduw schiet
Van zeek’re fee of een koboldenvorst
Uit haar door ’t mensdom onberoerd gebied,
Vertrouw uw Godheid welke alles ziet!

Francesca
You came in out of the night
And there were flowers in your hand,
Now you will come out of a confusion of people,
Out of a turmoil of speech about you.

I who have seen you amid the primal things
Was angry when they spoke your name
In ordinary places.
I would that the cool waves might flow over my mind,
And that the world should dry as a dead leaf,
Or as a dandelion seed-pod and be swept away,
So that I might find you again,
Alone.

Ezra Pound (1885 - 1972)
(vertaald uit het Engels door P.B. Kempe)

Francesca
Jouw inkom was vanuit de nacht
En bloemen waren in jouw hand,
Nu zul jij komen vanuit een roerige menigte,
Uit een mêlee van praat over jou.

Ik die jou waarnam op de voorste rangen
Was kwaad wanneer jouw naam gebruikt werd
Op gewone plaatsen.
Ik zou koele golven willen over mijn geest,
Dat als dood blad de wereld droogde
Of als paardenbloemzaaisel en door de wind werd verstrooid,
Opdat ik jou hervinden zou,
Alleen.

VOM ERTRUNKENEN MÄDCHEN

Als sie ertrunken war und hinunterschwamm
Von den Bächen in die größeren Flüsse
Schien der Opal des Himmels sehr wundersam
Als ob er die Leiche begütigen müsse.

Tang un Algen hielten sich an ihr ein
So daß sie langsam viel schwerer ward.
Kühl die Fische schwammen an ihrem Bein
Pflänzen und Tiere beschwerten noch ihre letzte Fahrt.

Und der Himmel war abends dunkel wie Rauch
Und hielt nachts mit den Sternen das Licht in Schwebe.
Aber früh ward er hell, daß es auch
Noch für sie Morgen und Abend gebe.

Als ihr bleicher Leib im Wasser verfaulet war
Geschah es (sehr langsam), daß Gott sie allmählich vergaß
Erst ihr Gesicht, dann die Hände und ganz zuletzt erst ihr Haar.
Dann ward sie Aas in Flüssen mit vielem Aas.

Bertolt Brecht
(1898 - 1956)
(vertaald uit het Duits
door P.B. Kempe)

Over het verdronken meisje

Toen zij verdronken was en stroomafwaarts dreef
Van de beken tot in de brede stromen
Het opaal aan de hemel maar schijnen bleef
Alsof zo het lichaam tot kalmte moest komen.

Wier en algen klemden zich vast aan haar
Zodat zij langzaam steeds zwaarder woog.
Koel zwommen vissen over haar benenpaar
Onder plant en dier haar laatste reis bijna dubbelboog.

En de hemel werd ’s avonds donker als rook
En hield ’s nachts met de sterren het licht in het vage.
Maar werd vroeg helder, opdat ook
Voor haar ochtend en avond nog eens daagden.

Toen haar bleke lijk in ’t water verrot was
Geschiedde het (zeer traag) dat God haar geleid’lijk vergat,
Eerst haar gezicht, dan haar handen, op het eind haar haren pas.
En zij werd tot aas in stromen met aas zat.

Op 28 juli 2022 zou de onlangs overleden dichtervorst
94 jaar zijn geworden - hier een eerbetoon…

Gezicht op Zutphen,
in de stijl van Remco Campert

Van mooie uiterwaarden heb ik nooit zo gehouden,
tenzij je niet merkte dat ze mooi waren,
zoals toen het licht snel
schampte langs de oever
of toen de sneeuwvlok viel op de stadswei,
maar verder
heb ik nooit zo van de uiterwaarden gehouden,
tenzij ze heel mooi waren,
zoals op de dag voor de sloop begon
en ik ze zag in het voorbijgaan.

P.B. Kempe

28 juni 2022 - een eeuw geleden stierf de grote Russische futurist en
poëzievernieuwer Velimir Chlebnikov

Азия

Всегда рабыня, но с родиной царей на
смуглой груди
И с государственной печатью взамен
серьги у уха.
То девушка с мечом, не знавшая зачатья,
То повитуха – мятежей старуха.
Ты поворачиваешь страницы книги той,
Где почерк был нажим руки морей.
Чернилами сверкали ночью люди,
Расстрел царей был гневным знаком
восклицанья,
Победа войск служила запятой,
А полем – многоточия, чье бешенство не робко,
Народный гнев воочию
И трещины столетий – скобкой.

Azie

Eeuwig slavin, doch bakermat der tsaren is haar getaande borst
En het lakzegel van staat hangt op de plaats van haar oorbel.
Zwaarddragend meisje, onbekend met ontvangenis,
Vroedvrouw, opoe van ’t oproer - alles in éen.
Sla de bladzijden om van dit boekwerk,
Zie hoe gedrukt staat het schrift van de knuisten der zee,
Waar fonkelt als inkt in de nacht de mensheid,
Staat het afschieten van de tsaar als uitroepteken,
Dient de legerzegetocht als komma,
Het veld van eer…zijn punten, die oningehouden woeden-
de Toorn des volks gezien met eigen oog - -
En kloof des tijds zijn haken.

Velimir Chlebnikov (1885 - 1922)
Vertaald uit het Russisch door P.B. Kempe

Виктору Владимировичу Хлебникову

Нога за ногой сидит
Велимир, одержимый жизнью!

(1926)
Daniil Charms (1905/06 - 1942?)

Aan Viktor Vladimirovitsj Chlebnikov

Been over been is gezeten
Velimir, van leven bezeten!

(1926)

Daniil Charms (1905/06 - 1942?)
Vertaald uit het Russisch door P.B. Kempe

Probleemcompositie met Zwanevlot.
Piet Mondriaan spreekt

Wat waar is in de kunst moet waar zijn in het leven:
zo beschouwd komen zij vrijwel geheel overeen,
mijn primair kleurenplan en de achterzijde van
deze nummers éen-vier-twee- tot en met éen-vier-vijf.

Waarom dan onmogelijk naturalistisch groen
te midden hiervan, op N.B. zelfde locatie?!

Wellicht had vakbroeder Martien de Kler, geboren
zo beschouwd met mijn overlijden in éen adem,
gelijk toen hij, werkend in dezelfde stad Zutphen
aan zijn meestermuurstuk, hoek Barlheze-Spiegelstraat,

kunst zeer gevaarlijk noemde - niet alleen verboden
door dictatoren, maar soms ook door bloedeigen geest…

(voor deze twee kunstenaars,
1872 - 1944 respectievelijk 1943 - 2016)

P.B. Kempe, mei 2022

'Het kleinste openluchttheater van Nederland', zo wordt de Kunstklinkplek ook wel genoemd. Een Klinkmeubel, gemaakt door beeldend kunstenaar Rolf Wolters, waarop wandelaars kunnen neerstrijken. De vorm zorgt voor beslotenheid. Binnenin dragen dichters voor uit eigen werk, kleuren muzikanten met klanken.
De Kunstwandelroute gaat na twee coronajaren weer van start. Dit jaar is het thema 'Dwaallust'. Op de route zingen poëziefluisteraars de wandelaars los van het rechte pad, richting boerderij de Klevenhorst, waar ze zich kunnen verliezen in muziek en poëzie.
Iedere zondag tussen Pasen en Pinksteren en extra op Tweede Paasdag en Tweede Pinksterdag. Iedere keer een nieuw, verrassend programma van 14:00 tot 16:00 uur.
Deze keer, 8 mei 2022, dragen voor Pieter Bas Kempe en Anna Wiersma, bijgestaan door Gerda Reijnders op de trekzak.

Als nacht wordt dag, als dag wordt nacht
verberg ik mijn hoofd in beide hand'
En vraag wanneer toch koen mag
d' Apostel van waarheid en verstand?

5 november 1860, Sint Petersburg

Taras Sjevtsjenko (1814 - 1861)
vertaald uit het Oekraïns door P.B. Kempe

Тарас Чевченко

Коли ніч стає днем, коли день стає ніччю
Я ховаю голову в обидві руки
І запитай, коли ти можеш прийти
d' Апостол правди та розуму?

5 листопада 1860 Санкт-Петербург

Oorlog en Vrede

Op de avond van woensdag 4 mei, na de Dodenherdenking, organiseert Dichtersgroep Kopwit Zutphen een avond met gedichten over oorlog en vrede, onder het motto dat alleen kunst ons een heel klein beetje met de gruwelijke waarheid van verleden en heden kan verzoenen. Op de avond is zowel ruimte voor gedichten die in Zutphen - of zelfs in het Zutphens - zijn verschenen als voor gedichten uit de wereldliteratuur. De avond begint om 20.30 uur en vindt plaats in rijksmonument de Munt, Rodetorenstraat 12. Er zijn enkele tientallen plaatsen beschikbaar voor 5 euro per plaats (contante betaling aan de zaal), enige consumpties inbegrepen. Aanmelden, al dan niet met suggesties voor het programma kan via info@kopwitzutphen.nl.

Jean-Louis Lebris de Kérouac de Québec,
100 jaar geleden geboren op 12 maart 1922

Ik ontmoette mijzelf het eerst in Lowell, Massachusetts,
verloochende rollen papier lang, uit mijn schrijfmachine
stortvloeiend, nooit de Bretonse wortels van mijn
moederschoot:

pas op de scherpste jazzsnede van kunst en berekening
verloor ik in een duel te Saint Petersburg, Florida,
het ritme van mijn koorzang aan Jack "was dichter"
Kerouac.

P.B. Kempe, ter gelegenheid van
UNESCO Wereldboekendag, 23 april 2022

Un esercito accampato nell’attesa
di farsi cristiano nella cristiana
città, occupa una marcita distesa

d’erba sozza nell’accesa campagna:
scendere anch’egli dentro la borghese
luce spera aspettando una umana

abitazione, esso, sardo o pugliese,
dentro un porcile il fangoso desco
in villaggi ciechi tra lucide chiese

novecentesche e grattacieli.

Sotte le sue palpebre chiuse questo
assedio di milioni d’anime
dai crani ingenui, dall’occhio lesto

all’intesa, tra le infette marane
della borgata.

Pier Paolo Pasolini (1922 - 1975)
(uit “L’ Appennino”, 1951)

Een leger wacht af in een leger om christelijk
te worden in de grootstad van de christenheid,
bezet een grondstuk uit bederf en rotting,

uit gras en modder in ontbrand platteland -
wil binnen, als de anderen, in burgerlijker licht,
hopend op een menselijke woonplaats:

er wachten Apuliërs, alsook Sardijnen,
in zwijnskotten aan ranzige tafels,
in blinde dorpen tussen glanzende twintigste-

eeuwse wolkenkrabbers en kerken.

Onder hun geloken oogleden deze
belegering: miljoenen zielen achter
argeloze schedels, met behendige ogen

twinkelend, nabij de vergiftigde moerassen
der voorstad.

(vertaald uit het Italiaans door P.B. Kempe,
uit “De Apennijn”)

James Joyce

En un día del hombre están los días
del tiempo, desde aquel inconcebible
día inicial del tiempo, en que un terrible
Dios prefijó los días y agonías
hasta aquel otro en que el ubico río
del tiempo terrenal torne a su fuente,
que es lo Eterno, y se apague en el presente,
el futuro, el ayer, lo que ahora es mío.
Entre el alba y la noche está la historia
universal. Desde la noche veo
a mis pies los caminos del hebreo,
Cartago aniquilada, Infierno y Gloria.
Dame, Señor, coraje y alegría
para escalar la cumbre de este día.

(Cambridge, 1968)

Jorge Luís Borges (1899 - 1986)

(vertaald uit het Spaans door P.B. Kempe)

James Joyce

Eén mensendag balt alle dagen samen
des tijds: vanaf ’t onvatbaar eerste dagen,
toen schrikkelijke God met list en lagen
bestemde ied’re dag van ja tot amen,
tot in het alomtegenwoordig keren
van aardse tijd tot alle-daagse bronnen,
uitdovend vroeger, nu, straks, manen, zonnen,
àl waar ik in mijn dagwerk op kon teren.
Wereldgeschiedenis bevindt zich tussen
duister en dageraad, Hebreeuwse wegen,
verwoest Carthago, Hel en Hemel komen
te zamen aan mijn voet uit duister dromen:
maak dan, Heer, dat ik moedig, levenslustig
mij naar de top van die dag zal bewegen.

Ode aan de tomaat

De straat is
verzadigd van tomaten:
midden op
een zomerdag
breekt
het licht
in twee
halve
tomaten,
stromen
de straten
vol sap.
In december
barsten de
tomaten los,
vallen de
keukens binnen,
veroveren het middageten,
gaan rustig
er bij liggen
op de buffetten,
tussen de botervloten,
het glaswerk en
het blauw van de zoutvaatjes.
De tomaat werpt
haar eigen licht,
gul en vriendelijk.
Wij moeten helaas wel
een moord plegen:
boren
het keukenmes
in haar levende vruchtvlees,
rode
ingewanden,
waarna een
frisse,
onuitputtelijke
zon
alle salades
van Chili verzadigt,
gelukkig trouwt met
de glanzende ui,
en om te vieren
stort zich
in hun midden
olie,
vloeibaar kind
van de olijfboom,
vult het uitnodigend halfrond;
peper voegt
roemrijk aroma toe,
zout zijn
aantrekkingskracht -
boven deze
huwelijksdag
hijst
peterselie
vlaggetjes,
blazen piepers
uit alle macht stoom af,
het gebraad
bonkt met zijn
heerlijke geur
aan de poort,
vooruit!
het is tijd!
en boven
de tafel, in de dierenriem
van de zomer
tomaten,
hemels op aarde,
vruchtbaar
vermenigvuldigende
sterren,
tonen ons
hun ringen,
hun waterwegen,
hun wuivende
overvloed
zonder botten
of schild,
zonder schubben of stekels,
reiken ons
het geschenk aan
van hun vurige, frisse kleur,
allesomvattend blozend.

Pablo Neruda

(vertaald uit het Spaans door P.B. Kempe)
(noot: december is in Chili “onze” zomermaand juni)

voor het Spaans kijk naar: https://allpoetry.com/Oda-al-Tomate#orig_8496991,%20.otitle_8496991

Poëzie met een klank van fluit

Dichtersgroep Kopwit Zutphen trotseert alle najaarsweer
met een herfstverwarmende poëzieavond op woensdag 20
oktober in Dat Bolwerck, Zaadmarkt 112. Liesbeth Niesten
zet op fluit, altfluit en shakuhachi de vrije muzikale
ruimte neer voor een bonte dichtersbende…
Vanuit Wereldvrouwendag 2020 loopt nog een bladerspoor
naar deze avond: toenmalig stadsdichter Otteline van
Panthaleon van Eck en schapenhoedend kunstduizendpoot
Jet Rotmans verbleven destijds elders, maar maken hun
afwezigheid nu ruimschoots goed…
Zij krijgen feminiene versterking uit meerdere hoeken:
die van landelijk met lauweren omhangen oud-gemeente-
dichter van Heumen Marjolein Pieks; die van bovenregio-
naal actief oud-Noord-Oost-Brabants regiodichter Monica
Boschman; die van Veluwse poëzieverrassing in Deventer
koekstadomhulsel Ger van Diepen; plus die van graag en
vaak in Zutphen gehoord Nijmeegs goud Eva Jeune!
Presentator Pieter Bas Kempe brouwt al deze ingrediënten
tot een aanzienlijke herfstbock, en heet iedereen welkom
bij Dat Bolwerck op voornoemde avond. Inloop vanaf 19.30
uur, aanvang 20 uur: de toegang bedraagt 5 euro.
Lees ook www.datbolwerck.nl (voor onder meer de actuele
virusregels) en www.kopwitzutphen.nl

wandelaar

boven de nevelen

eenzaam
de wandelaar
boven de nevelen
met wandelstok in rechterhand
op een ideaal uitkijkpunt terugkijkend
vanaf een donkere grillige rots op de voorgrond
over een zee van mist naar het gebergte op de achtergrond

imposant
de in de mist
gehulde bergtoppen
daar boven een wolkenband
doorbrekend licht in het vooruitzicht en
blik terug gezien op de rug van wandelaar
veraf en dichtbij lopen naadloos over in elkaar
enerzijds het gebergte anderzijds de gemoedstoestand

de eindeloze verte
en begrensde standplaats
duiden op de platonische dichotomie
tussen het aardse en verhevene - lichaam en ziel
de bergen de wolken en de wandelaar worden deel
van jezelf en je ziel en een weerspiegeling van emotie

erika visser 21 oktober 2021

Stiltegedicht

Stichting Zutphen Literair en Kopwit willen de landelijke ‘Dag van de stilte’ vieren, zondag 31 oktober 2021. Het is de dag waarop de wintertijd ingaat. Met een extra uur waarin de Zutphenaars bijvoorbeeld gedichten kunnen lezen. Ter inspiratie bieden wij het gedicht Silence van Thomas Hood aan, mét de vertaling van Pieter Bas Kempe, Stilte. Aardig zou zijn als iedereen precies om 17.00 uur met lezen begint.
Beide versies zijn te vinden op de site van Kopwit en Stichting Zutphen Literair
We wensen u veel – stil – leesplezier.

Silence

There is a silence where hath been no sound,
There is silence where no sound may be,
In the cold grave - under the deep deep sea,
Or in wide desert where no life is found,
Which hath been mute, and still must sleep profound;
No voice is hush’d - no life treads silently,
But clouds and cloudy shadows wande free,
That never spoke, over the idle ground:
But in green ruins, in the desolate walls
Of antique palaces, where Man hath been,
Though the dun fox, or wild hyena, calls,
And owls, that flit continually between,
Shriek to the echo, and the low winds moan,
There the true Silence is, self - conscious and alone.

Stilte

Er is een stilte waarin nooit iets klonk,
Een stilte waarin nooit iets klinken gaat
- Diep onder zee, in ’t graf in koude grond,
In de woestijn waar leven niet bestaat -,
Die altijd zweeg, en die nog altijd slaapt;
Geen fluisteren, geen voetstap waart er rond,
Maar wel, in vrijheid boven loze aard’,
Het zwijgen van de schaduw, schim en wolk;
’t Is in de groene bouwval waar de mans
Ooit leefde, tussen omgevallen zuilen,
Waar de hyena gilt, de rekel rent,
Waar eindeloos weerkaatst de roep der uilen
Die zweven op het klaaglied van de wind,
Dat men de eenzaam-grootse, ware Stilte vindt.

Thomas Hood (1799 - 1845)
(vertaald uit het Engels door P.B. Kempe)

Le vin perdu

J‘ai, quelque jour, dans l‘Océan,
(Mais je ne sais plus sous quels cieux),
Jeté, comme offrande au néant,
Tout un peu de vin précieux…

Qui voulut ta perte, ô liqueur?
J‘obéís peut-être au devin?
Peut-être au souci de mon coeur,
Songeant au sang, versant le vin?

Sa transparence accoutumée
Après un rose fumée
Reprit aussi pure la mer…

Perdu ce vin, ivres les ondes!…
J‘ai vu bondir dans l’air amer
Les figures les plus profondes…

Paul Valéry (1871 - 1945)
(vertaald uit het Frans door P.B. Kempe)

Verloren wijn

Ooit goot ik in de Oceaan,
Als altaargave aan ‘t niet-zijn
(Weet niet meer onder welke maan),
Een weinig kostelijke wijn…

Wie wou jou spillen, vloeibaar goed?
Volgd‘ ik een profetische flard,
Verspreidend wijn, bepeinzend bloed?
Nam ik ter harte soms mijn hart?

Na rozige doorschemeringen
Hernamen held‘ re schitteringen
Der zee hun alledaagse gang…

Verloren wijn, golven beschonken!…
Opspringen, in lucht zilt en wrang,
Zag ik daar beelden hoogst bezonken…

Beethoven, Hölderlin en de Anderen

Twaalfhonderd, ruwe schatting, voorstellingen gewijd aan
twee van de grootste Duitse kunstenaars werden afgelast
in het virusjaar 2020, toen zowel componist Ludwig van
Beethoven als dichter Friedrich Hölderlin hun 250ste
officiële verjaardag vierden. Dichtersgroep Kopwit
Zutphen brengt alsnog een eerbetoon op woensdagavond 13
oktober in Dat Bolwerck, Zaadmarkt 112, onder de
naam “Beethoven, Hölderlin en de Anderen”!
Pianiste Tooske Hinloopen speelt zowel composities van
de grote Ludwig als eigen werk in de geest van het door
dichter en vertaler Pieter Bas Kempe vertelde verhaal
over de grote Friedrich, de mensen rondom de grote twee,
de dichters rondom de grote twee - een bijzondere
bijeenkomst…
De toegang bedraagt 5 euro: inloop vanaf 19.30 uur,
aanvang 20 uur. Lees ook www.datbolwerck.nl ( voor onder
meer de actuele virusregels!) en www.kopwitzutphen.nl

Fils de la foudre

Et sans qu’elle ait daigné séduire les geôliers
à son corsage s’est délité un bouquet de d’oiseaux-mouches
à ses oreilles ont germé des bourgeons d’atolls
elle me parle une langue si douce que tout d’abord je ne comprends
pas mais à la longue je devine qu’elle m’affirme que le
printemps est arrivé à contre-courant
que toute soif est étanchée que l’automne nous est concilié
que les étoiles dans la rue ont fleuri en plein midi
et très bas suspendent leurs fruits

Aimé Césaire (1913 - 2008)
(vertaald uit het Frans door P.B. Kempe)

Kopwit Anderszins in Dat Bolwerck

Dichtersgroep Kopwit Zutphen viert samen met Uitgeverij
Anderszins een bijzondere poëziemiddag op zondag 26
september in Dat Bolwerck, Zaadmarkt 112. Drie aanlei-
dingen zijn er voor iets feestelijks: het eerste lustrum
van deze op Texel gevestigde uitgeverij; het opnieuw de
ruimte in schieten van “Regenboom - Palu di áwaseru”,
de in 2020 verschenen maar door de virusomstandigheden
onderbelichte Nederlands-Antilliaanse debuutbundel van
Zutphens eerste schooldichter Naomi Montroos; en het
landelijke debuut “Vergedichten - reis door onbeschreven
tijd” van Kopwit-voorman Pieter Bas Kempe!
Hij zal ook in zijn rol van presentator kruipen, hetgeen
tevens het aankondigen inhoudt van gastdichters uit de
Anderszins-stal en van het omlijstend jazztrio “Jazz in
Schaapskleren”. Dat overigens een belangrijke rol heeft
gehad in de totstandkoming van de “Vergedichten”, maar
meer daarover die middag…
De toegang tot dit feest is gratis: inloop vanaf 13.00 uur,
aanvang 14.00 uur. Lees ook www.datbolwerck.nl (voor onder
meer de actuele virusregels!) en www.kopwitzutpen.nl.

1 september 1921 - 1 september 2021: Willem Frederik
Hermans 100 jaar geleden geboren. In het begin van
zijn loopbaan stond hij ook bekend als dichter, waarvan
hier acte met “Straattoneel”:

Te steil die brug. De voerlui slaan het paard
Met ijz’ren buizen galmend op de rug.
De moeder ijlt haar dochter na op straat,
Een mes valt als een noodkreet uit een raam.

Te steil die brug. Van olie glanst het asfalt
En bloed omspoelt het dode paard dat valt.
Het mes staat sidd’rend in een dorre boom.
Er klinken schoten ergens onder mij.

Er rijdt een priester op een fiets voorbij.
Aan ’t kruispunt weet hij verder niet te gaan.
(Twijfel is een rood licht waarvoor hij remt.)
Hij blijft met uitgestrekte armen staan.

Zodat, van ver, hij op de Heiland lijkt,
En dichterbij op een verkeersagent.

In het Zutphens jaar 2021 van de Sociale Geschiedenis
richten P.B. Kempe, de beste stadsdichter die de stad
nooit had, en Louis Radstaak, meester in beeld, geluid,
web en woord, hun aandacht op reuring aan IJssel en
Berkel brengende rode karakters uit de eerste helft van
de twintigste eeuw. Zeven maal acht dertienlettergrepige
"Poolse alexandrijnen" lang, want "Polen is nog niet
verloren"!
De bundel "Voorwaarts, nog niet vergeten. Rood Zutphen
1900 - 1950" is te bekomen voor 5 euro, plus mogelijke
verzendkosten, via info@kopwitzutphen.nl of 0575-
541824. Op de foto proost de dichter met een toepasselijke
Irish Red Ale.

Drie Dylanesken

Mij is het niet meer gegeven
hen voor de rapen te schieten.
Gaar zijn zij zeker - kloppend
als tien zwerende vingers
aan de hemelpoort staand,
er hun stellingen slaand.

De joker liep de deuren langs
eendrachtig met de dief - men vond
in elke pot een hond.
Geen ziel onder de arm,
geen wachttoren die aandacht
schonk aan hetgeen men aanbracht.

III

Aleer ik afdaal naar het dal,
maar trouw zal blijven aan de ster
die boven ons gesteld is,
die tussen ons gesteld is,
hef ik ten laatsten maal
koffie als avondmaal.

(voor Bob zijn tachtigste verjaardag,
24 mei 2021 oftewel Vurige Tongen)

P.B. Kempe

De ridder des doods

Op een antieke prent van Albrecht Dürer
gaat tegen een draak en magiër ten strijde
in vol ornaat een Ridder die een vurig
en driest schuimbekkend paard mag voorwaarts leiden:

hem vergezellen aan de flank gedurig
zijn schildknaap Dood, van maliën gescheiden,
alsook zijn trouwe dienaar de obscure
Zonde; zwart als het struikgewas terzijde.

Ik, die weerom van zins ben te bedwingen
de Liefde en de Kunst, bestijg het leven;
mijn slinkse schildknaap doet mijn moed niet zinken,

de dienaar lacht en spoort mij in mijn streven;
wat hindert sla ik met betoveringen;
dàn, Schoonheid, ben jij mij tot roof gegeven.

Oktober 1883

Gabriele D’Annunzio (1863 - 1938)

Vertaling:
P.B. Kempe (uit het Italiaans)

Il cavaliere della morte

In un’antica stampa de ‘l Durero
va contro maghi è draghi à la battaglia
tutto chiuso ne l’arme un Cavaliero
su ‘l gran cavallo coperto di scaglia:

a ‘l fianco l’accompagna da scudiero
la Morta senza piastra e senza maglia,
dietro gli segue da valletto il nero
Peccato; e fosca innanzi è la boscaglia.

Io cosi, nuovamente, a la conquista
de ‘l Arte e de ‘l Amor, salgo la vita;
ma il mio bieco scudier non mi rattrista,

ma il valletto ridendo alto m’ incita
ed incanto non v’ ha che mi resista,
poi che già in groppa, o Bella, io t’ho rapita.

Ottobre 1883

Gabriele D’Annunzio

21 mei 2021: de vaak door dichters bezongen
kunstenaar Albrecht Dürer 350 jaar geleden geboren

19 mei 1921 - 19 mei 2021: Karel van het Reve 100 jaar
geleden geboren. Bij de vijfkamp anno 1948, in Den Haag
en Moskou, om het wereldkampioenschap schaken was hij
aanwezig als tolk en vertegenwoordiger van de niet-
Sovjet-spelers; tijdens de terugreis per trein schreef
hij éen van zijn schaarse bewaard gebleven gedichten:

Sonnet voor den heer Nicolaas Cortlever, steenhouwer
te Amsterdam. Gegeven in Duitsland, tussen Hamm en
Dortmund, den 24’sten van Mei, Anno Domini 1948.

Gewend om links en rechts te commanderen
En iedereen te zetten naar Uw hand,
Waart Gij te gast in ’t Rode Vaderland,
Gij, Kind der Bourgeoisie. Het kan verkeren.

Gij zaagt met eigen ogen hoe de heren
Van Stalins bent aan lieden van Uw stand
Schijt hebben tot en met. Tot aan de rand
Vult U de weerzin tegen hun begeren

Om allen in het arm Moscovisch Rijk
Te doen geloven dat het Koninkrijk
Der Hemelen daar is. Zou dit hun wens

Of ook de waarheid zijn? Wie zal het zeggen?
Wij weten weinig. Is er soms éen mens
Die het Geheim der Schepping uit kan leggen?

Apropos: Cortlever, later lange tijd woonachtig in
zowel Almen als Zutphen, reisde mee als de schaak-
technische rechterhand van oud-wereldkampioen Dr.
Max Euwe. Daarnaast was hij in het dagelijks leven
zakelijk leider ener natuursteenfabriek.

P.B. Kempe, mei 2021

Mooi uitzicht

Korf beklimt Fort Altena,
Gelders, ja, doch ei zo na
Overijssels grondgebied.
W at hij al niet overziet:
Deventer van Waag tot Berg,
Zwolle verderop (een dwerg),
IJsselscheepsverkeer, áanmerend,
zelfs het land van Bommen Berend!
Palmström, in zijn spoor geklommen,
heeft geen oog voor al die bommen:
wijst Von Korf een boerderij,
nabij Lochem, in een wei
naast de Nettelhorstruïne
(zichtbaar achter Lebuïnus),
waar een gevelsteen vermeldt
“Morgenstern”… Zij staan versteld:
vereeuwigd is de schepper daar
van het zo illuster paar!
Und weil alles hat sein Ende
an die Sommersonnenwende
daalt men af, zonder gedraal,
naar de punt aan dit verhaal.

(eerbetoon aan de Duitse absurdist,
op 6 mei 2021 150 jaar geleden
geboren, alsook zijn personages.
500 jaar eerder verrees genoemd
Fort, dat de hertogen van Gelre
lieten optrekken tegenover vijandig
Deventer: het deed 7 jaar dienst)

P.B. Kempe, februari 2021

Vlieblues

Er is muziek die mij vaak als een zee vervoert
de stroom vertraagt in diepste onderlagen
en golven temt met ritmisch vierkwart slagen
een backbeat die de vaart van elke branding snoert
hier op dit eiland *aint no love - die mij beroert
zoals de zee me om een gunst kan vragen
betwijfel ik of ik de sprong kan wagen
naar jou in antwoord op de backbeat van de blues
je ogen blauwer dan een hemel kon verdragen
je stem een windvlaag in mijn hart dat zonder koers
zich van het eiland afwendt om het hart te jagen
in the heart of town* waarnaar de zee me voert
in achterwaarts een droom die doet vertragen
hier op dit eiland aint a love die mij beroert.

Gerda Posthumus

( La musique souvent me prend comme une mer! 1ste vrsr.
Charles Baudelaire-
Aint no love in the heart of the city: Bobby Bland)

www.eilanddichtervlieland.nl

La Musique

La musique souvent me prend comme une mer!
Vers ma pâle étoile,
Sous un plafond de brume ou dan un vaste éther,
Je mets à la voile;

La poitrine en avant et les poumons gonflés
Comme de la toile,
J’escalade le dos des flots amoncelés
Que la nuit me voile;

Je sens vibrer en moi toutes les passions
D’un vaisseau qui souffre;
Le bon vent, la tempête et ses convulsions

Sur l’immense gouffre
Me bercent. - D’autres fois, calme plat, grand miroir
De mon désespoir!

Charles Baudelaire (1821 - 1867)

De Muziek

Vaak vangt mij de muziek zoals het zilt der zee!
Naar mijn ster, mijn ijle,
Onder nevelgewelf, onder hemelsblauw breed,
Hijs ik hoog de zeilen;

Met borst vooruit en met de longen vol van wind
Zoals bolstaand linnen
Ga ik het nachtversluierde golvengebint
Voet voor voet beklimmen;

Hartstocht voel ik in mijn eigen zeegang trillen
Van een schip gepijnigd;
Welgemoede bries, en storm vol stuip, kramp, grillen,

Doen mij wiegen, deinen
Aan de afgrond. - Andermaal, spiegel glad en groot
Van mijn wanhoopsnood!

Charles Baudelaire
(vertaald uit het Frans door P.B. Kempe)

(9 april 1821 - 9 april 2021: deze zeer grote dichter
200 jaar geleden geboren)

Bericht aan de poëziereizigers

Onderneem van Pasen tot en met Pinksteren 2021 de
poëziereis naar Hummelo! Dit Achterhoekse dorp
huisvest al tientallen jaren in genoemd tijdvak op
het fraaie landgoed Enghuizen de veelbezochte
Kunstwandelroute - maar evenals vorig jaar moet
deze voor het coronavirus wijken helaas. Echter:
de deelnemende dichtersgroep De Omsmeders heeft
samen met de beoogde begeleidende muzikanten
besloten opnames van optredens ter plekke te
maken, welke van Opstanding tot Vurige Tongen te
zien zullen zijn op internet!
En wel binnen de poëzie-onderafdeling van de
webpagina www.kunstwandelroutehummelo.nl - die
weg wijst zich vanzelf. Veel voorjaarsgenoegen!

23 maart 1971 - 23 maart 2021: Simon Vestdijk 50 jaar
geleden overleden. Als klein eerbetoon gedicht nummer
10 uit de ”Fabels met kleurkrijt”

Keuvelend met verliefde kronen,
Ruischend de een, rits’lend de ander,
Zijn beuk en berk gaan samenwonen
Als lotgenooten van elkander,

In zulk een inn’ge eendracht, dat
Men aan de witte schors moet vragen
Wie of het berkenloof zal dragen
En wie in ’t najaar ’t bruinste blad.

Hier even breed, daar even smal
Stroomen hun stammen naar beneden,
Uitwijkend, hunk’rend en tevreden,
Geven en nemen, een en al,

Tot waar de saamgevoegde wortel
De strengheid hoedt van ’t mijn en dijn,
Alsof met een onzichtb’re mortel
De grensvlakken bestreken zijn.

Maar lager, diep onder de aarde,
Daar heerst de nijd van ’t voorgeslacht,
Dat waterdruppelen vergaarde
Met harig zuigende overmacht,

Elkaar verdringend, moord beramend
In zulk een schennis van ’t verbond,
Dat elk der wezens zich zou schamen
Wanneer ’t kon schouwen in zijn grond.

ici l’heure
ne garde
ni n'égare

ici l’herbe
se repose
des ruines

que j’arrive
ou que je
parte

rien ne se
modifie

ne change
l’éternité

de l’invisible
maître
du désert

je suis
l’inassouvi
désir

j’ai prononcé
la syllabe
de ton nom

j’ai ressenti
les lueurs
de tes yeux

j’ai reconnu
l’éclipse
de ta face

sans relâche
je dresse
un échafaudage

dont la planche
s’effondre
après le pas

j’ai abandonné
ma langue
et j’ai marché
longtemps

même le rythme
de mon pas
je le quittais

même le son
de mon silence
je le perdis

même à moi
revenue
je reste

de tijd
behoedt hier
noch verlegt

het gras
in rust hier
met ruïnes

of ik aankom
dan wel afreis
niets matigt zich

keert om
het eeuwige

va de onzichtbare
meester
derwoestenij

ben ik
het onverzadigd
verlangen

ik heb gesproken
het woordlid
van jouw naam

ik heb gevoeld
het glanzen
van jouw ogen

herkennen deed ik
de verdonkering
van jouw gezicht

onophoudelijk
zet ik
een bloedtoneel op

waarvan de planken
inslaan
stap na stap

ik heb laten varen
mijn taal
en lang heb ik
voortgedaan

zelfs de maat
van mijn stap
liet ik los

zelfs de toon
van mijn zwijgen
werd ik bijster

zelfs tot mij
weergekeerd
blijf ik
afgereisd

Silvia Baron Supervielle (1934)
(vertaald uit het Frans door P.B. Kempe)

De Man en zijn Knakworst - eerbetoon aan Vladmír Boudník (1924 -1968), Tsjechisch grafisch kunstenaar met een bijzondere belangstelling voor ontploffingen, knakworst en bier, alsook aan een Zutphense lekkernij!

Zutphen! Als u het mij vraagt: een schóol-
voorbeeld van explosionalisme,
Vladmír Boudník zou het u niet
verbeteren! Eerst het bevrijdend
ogenblik van de beet en de knak,
de pracht van opensplijtende darm,
dàn adembenemende stilstand,
het stoom afblazende binnenste -

waarna het dóordringen tot de kern
van het uiteengescheurde voorwerp,
het wegspoelen van de ontplofte
oude vorm in schuimende bierstroom,

en tot besluit, als nabeschouwing,

“De Man van de Knakworst eet u zó!”

uitspreken, terwijl nieuwe vormen
zich oprichten, Zutphen, zo ik meen…

P.B. Kempe, februari 2021

Een klaver uit Moskou - III (1961-1963)
Nog een toost

Op jou vast vertrouwen! Alsook op mijn trouw!
Op ons zijn in dit land, ik samen met jou!
Wellicht zijn wij blijvend betoverd geraakt,
Maar heerste ooit mooier de winter op aard’,
Het kruis in het hemels gewelf boven ons,
Teer kettinkje, machtige brug des verbonds…
Op ál het geruisloos vervloeien sindsdien.
Op ons, niet in staat om elkaar te zien.

Anna Achmatova (1889 - 1966)
(vertaald uit het Russisch door P.B. Kempe)

ЕЩЕ ТОСТ

За веру твою! И за верность мою !
За то, что с тобою мы в этом краю!
Пускай навсегда заколдованы мы,
Но не было в мире прекрасный зимы,
И не было в небе узорней крестов,
Воздушней цепочек, длиннее мостов....
За то , что все плыло, беззвучно скользя.
За то, что нам видеть, друга нельзя.

Анна Ахматова

Wat erg is

Als men geen Engels kent,
Van een goede Engelse misdaadroman horen,
Die niet in het Nederlands vertaald is.

Bij hitte een glas bier zien,
Dat men niet betalen kan.

Een nieuwe gedachte hebben,
Die men niet in een Hölderlinvers kan wikkelen,
Zoals de professoren doen.

Op reis bij nacht het slaan der golven horen
En mijmeren, dat ze nooit anders doen.

Heel erg: uitgenodigd zijn,
Als thuis de kamer stiller
De koffie beter
En geen conversatie nodig is.

Het ergste:
Niet in de zomer sterven,
Als het alom licht is
En de aarde losjes voor spaden.

(door P.B. Kempe vertaald uit het Duits van
Gottfried Benn, 1886 - 1956)

Was schlimm ist

Wenn man kein Englisch kann,
Von einem guten englischen Kriminalroman zu hören
Der nicht ins Deutsche übersetzt ist.

Bei Hitze ein Bier sehen
Das man nicht bezahlen kann.

Einen neuen Gedanken haben,
Den mann nicht in einen Hölderlinvers einwickeln kann,
Wie es die Professoren tun.

Nachts auf Reisen Wellen schlagen hören
Und sich sagen, dass sie das immer tun.

Sehr schlimm: eingeladen sein,
Wenn zu Hause die Räume stiller,
Der Kaffee besser
Und keine Unterhaltung nötig ist.

Am schlimmsten:
Nicht im Sommer sterben,
Wenn alles hell ist
Und die Erde für Spaten leicht.

Schrijven onder Invloed in Zutphen (bis!) Afgelast...

Het begon allemaal in een schrijverscafé te New York:
proefondervindelijk onderzoek naar de wisselwerking
tussen alcohol en het creatieve proces. Met als werk-
naam “ Writing Under The Influence”: is enig drankver-
bruik tijdens het schrijven geestdodend of juist geest-
verruimend?
Een andere wereldstad, Zutphen, kreeg in 2019 de Eu-
ropese primeur hiervan: “Schrijven Onder Invloed”. En
bijt nu, in de schuimkraag, door: Uigave Twee is aan-
staande! Waar, wanneer en hoe?
Plaats van samenkomst wordt opnieuw Stadsbrouwerij
Cambrinus, Houtmarkt 56B, en wel op woensdag 28 okto-
ber 2020. Inloop vanaf 18.30 uur; na begroeting en
toelichting kort na 19 uur gaat het er op voetbalwedstrijd-
wijze geschreven worden, tweemaal drie kwartier met
daartussen 15 minuten pauze dus. Om 21 uur weerklinkt
het eindsignaal, waarna onder het genot van een wel-
verdiend glas de derde helft begint, gevuld met voor-
dracht, analyse, nagesprek, wat al niet…
De roegang is gratis, opgave vooraf is nuttig met het
oog op het Virusreglement, kan bij info@6575.nl of
info@kopwitzutphen.nl. Consumpties zijn voor eigen
rekening en kunnen allen vooraf of in de pauzes be-
steld worden. Voor zowel schrijven als drinken geldt:
alle genres zijn toegestaan, van de Grote Zutphense
Roman In Uitvoering via treurspel tot gedicht, van
Tripel via Quadripel tot Nul Punt Nul…
Dezelfde organisatoren als vorig jaar, Peter-Jan
Vermeij (schrijversgroep Shut Up And Write Zutphen) en
Pieter Bas Kempe (dichtersgroep Kopwit Zutphen),
rekenen wederom op een Geest- en Invloedrijke zitting!
(Zie ook www.kopwitzutphen.nl)

E ci trascina indietro, al fresco,
all’arso tempo, al tempo vano,
assordato dalle vane feste
dell’umile gente, al tempo umano,
al tempo allegramente terrestre,
al tempo che vive il suo incanto,
con le rodini, nel solatio
paese padano, nel fianco
dei freschi colli, e chi di schianto
voi volgete, rondini, all’addio.

Pier Paolo Pasolini (1922 - 1975)
(uit “L’umile Italia”, 1954)

En het sleurt ons achterwaarts, in de vroegte,
in de verkoolde, in de ijdele tijd,
verdoofd met de ijdele feesten van
de nederige mens in mensentijd,
in de tijd van het opgewekt aardse,
in de tijd levend met zijn zonnelied,
met zijn zwaluwen, boven betoverde
Po-vlakte, boven frisgroene flanken
van hellingen, die jullie, zwaluwen,
toekeert loom jullie vleugelslag, ten afscheid.

(vertaald uit het Italiaans door P.B. Kempe,
uit “Nederig Italië”)

Hun diepe slaap

Toen ik gisteren in slaap viel
In de nacht van Sint-Jan
Was er vreugde en leven
Geknal van bommetjes Bengaals vuur
Gepraat gezang en gelach
Rondom de laaiende vuren.

Midden in de nacht werd ik wakker
Ik hoorde nergens meer praten of lachen
Alleen ballonnen
Dwaalden voorbij
In diepe stilte
Alleen zo af en toe
Het lawaai van een tram
Spietste de stilte
Als een tunnel.
Waar waren degenen die zojuist nog
Dansten
Zongen
En lachten
Rondom de laaiende vuren?

- Zij allen sliepen
Zij allen lagen
Sliepen
Hun diepe slaap.

Toen ik zes jaar oud was
Kon ik niet zien het slot aan het feest van Sint-Jan
Omdat ik in slaap viel
Vandaag hoor ik nergens meer praten die tijd
Mijn grootmoeder
Mijn grootvader
Totônio Rodrigues
Tomásia
Rosa
Waar zijn zij allemaal?

- Zij allen slapen
Zij allen liggen
Slapen
Hun diepe slaap.

Manuel Bandeira

Vertaling:
P.B. Kempe

Profundamente

Quando ontem adormeci
Na noite de São Jão
Havia alegria e rumor
Estrondos de bombas luzes de Bengala
Vozes cantigas e risos
Ao pé das fogueiras acesas.

No meio da noite despertei
Não ouvi mais vozes nem risos
Apenas balões
Passavam errantes
Silenciosamente
Apenas de vez em quando
O ruído de um bonde
Cortava o silêncio
Como un túnel.
Onde estavam os que há pouco
Dançavam
Cantavam
E riam
Ao pé das fogueiras acesas?

- Estavam todos dormindo
Estavam todos deitados
Dormindo
Profundamente.

Quando eu tinha seis anos
Não pude ver o fim da festa de São Jão
Porque adormeci
Hoje não ouço mais as vozes daquêle tempo
Minha avó
Meu avó
Totônio Rodrigues
Tomásia
Rosa
Onde estão todos êles?

- Estão todos dormindo
Estão todos deitados
Dormindo
Profundamente.

Manuel Bandeira (1886 -1968)

Omdat het goed is de zaken op orde te houden

Dus de kleine groene merel vond een muis aardig
En een honingbeer en een paard
En een kever en een muis en een paard
En een muis en een luipaard en een bever
En een zwarte vos en een rode eekhoorn en een leeuw
En een buffel en een bever en een ezel
En een tijger en een gorilla en een panter
En een salamander en een alikruik en een os
En een olifant en een alligator en een gordeldier
En een muis en een muildier en een kever
En een maanvis en een buffel en een slak
En een paard en een leeuw en een vlinder
En een paard en een tijger en een muis;
En de luipaard en de ezel en het paard
En de buffel en de os en de olifant
En de muis en de kever en de gorilla
En het paard en de alikruik en de muis
En de panter en de leeuw en de tijger
En de vlinder en de bever en de slak
Vonden de kleine groene merel ook aardig;
Maar het paard en het gordeldier en de leeuw
En de buffel gedroegen zich onverschillig;
Terwijl de kever en de muis en de maanvis
En de salamander en het muildier en de bever
Hem volslagen links lieten liggen;
En ondertussen de muis en het paard en de muis
En de tijger niet eens wisten dat hij bestond.

Kenneth Patchen
(vertaald uit het Engels door P.B. Kempe)

Because it’s Good to Keep Things Straight

Now the little green blackbird liked a mouse
And a Malayan sunbear and a horse
And a beetle and a mouse and a horse
And mouse and a leopard and a beaver
And a black fox and a fox squirrel and a lion
And a buffalo and a beaver and a donkey
And a tiger and a gorilla and a panther
And a salamander and a periwinkle and an ox
And an elephant and an alligator and an armadillo
And a mouse and a mule and a beetle
And a moonfish and a buffalo and a snail
And a horse and a lion and a butterfly
And a horse and a tiger and a mouse;
And the leopard and the donkey and the horse
And the buffalo and the ox and the elephant
And the mouse and the beetle and the gorilla
And the horse and the periwinkle and the mouse
And the panter and the lion and the tiger
And the butterfly and the beaver and the snail
Also liked the little green blackbird;
But the horse and the armadillo and the lion
And the buffalo were quite indifferent to him;
While the beetle and the mouse and the moonfish
And the salamander and the mule and the beaver
Didn’t care one way or the other about him;
Whereas the mouse and the horse and the mouse
And the tiger didn’t even know he existed.

Kenneth Patchen (1911 - 1972)

De Hemelvaart van Dichteren Leesten

Ter bevordering van de schone letteren in Zutphen alsook
wijde omtrek heeft Hans Heesen aan zijn bestaan als artis-
tiek duizendpoot een duizend-en-eerste poot weten toe te
voegen. Hemelvaarts-donderdag 21 mei 2020 verschijnt afleve-
ring 1 van Dichteren Leesten, ongeregeld (zo mogelijk twee-
à driemaandelijks) verschijnend literair tijdschrift, met wis-
selende medewerkers, alleen hemzelf als redacteur, en een
aan de Vinexbuurtbenamingen van Doetinchem en Zutphen, met
letterkundige knipoog, ontleende titel!
Het staat open voor kort proza, poëzie, vertalingen, teke-
ningen, foto’s etcetera: nummer 1 zal onder meer bijdragen
bevatten van Herr Seele, Gosse Koolstra en Willem Thies.
Dichteren Leesten zal, gratis!, op internet rondgestuurd
worden als pdf-bestand; een exemplaar opvragen kan door een
verzoek te sturen daartoe aan hans.heesen@gmail.com
Uitdraaien is toegestaan! Aflevering 2 ziet naar verwach-
ting in de tweede helft van juli het felle zomerlicht…

Kopwit en Schaakgenootschap Zutphen presenteren het
Zutphens Internet Poëzie-Schaak-Café

Het virtuele boek “Liefde in tijden van corona” is nu veelge-
lezen, oftewel iedereen moet iets vanwege dat virus. Zowel
de Kopwit-podiumpoëzie-activiteit als het Schaakgenootschaps-
leven zijn tot stilstand gekomen: reden voor een initiatief
dat geen lichamelijke aanwezigheid behoeft, maar dankzij de
websites van bevriende groepen inspirerend kan zijn in
deze historische tijden!
Onder de in de kop vermelde titel worden alle aangeslotenen
van beide groepen, plus lezers van de websites, uitgenodigd
schaakpoëzie te schrijven, vertalen, vergaren. Ten gunste van
de dichtkunst, de schaaksport, en uiteraard het honderdjarig
bestaan van het Schaakgenootschap in 2019-2020! Voor dichter
en schaker: schroom niet om de uitdaging aan te gaan, want
in elke dichter sluimert een schaker en in elke schaker
sluimert een dichter… Hoe werkt het?
Stuur gedichten zoals hierboven omschreven, het mogen er ge-
rust meer zijn aan:
https://www.schaakgenootschapzutphen.nl/index.php/info/contact
De poëzie verschijnt vervolgens op de site van Kopwit Zutphen,
plus in een bijzondere afdeling van de Schaakgenootschap-site.
Op een bloeiende schaak-poëziecultuur in Zutphen!

Eric Kloppers & Pieter Bas Kempe

In donk’re tijd herwint het oog zijn blik.
Mijn schim doemt op uit schaduw die verzwaart;
Ik hoor mijn galm die door het galmwoud waart -
Een heer der schepping die tot bomen snikt.
Ik leef met reiger, winterkoning saam,
Raak heuvelbeesten, holenslangen aan.

Waanzin is louter zielenadel bij
Een slecht gesternte. Zie, daar brandt de dag!
Mijn schim is aan een muur geklemd op slag,
De klaarste klarewanhoop komt tot mij.
Die plek daar bij de rots - een grot, een wand,
Een kronkelpad? Ik heb alleen de rand.

Een samenhangenwervelwind raast voort!
Van vogels golft de nacht, de maan is vuil,
De noen zich plots voor middernacht verschuilt!
Een mens dringt hevig wringend tot zich door:
Het ik sterft in een tranenloze nacht,
De aarde baadt in fel-ontaarde pracht.

Mijn donk’re licht, mijn éens zo donk’re wens…
Mijn ziel, een zomerdolle vlieg, zoemt nog
Bij het kozijn. Welk ik is ik nu toch?
Mijn angst verlaat ik als gevallen mens.
De geest zichzelf en God de geest betreedt:
Vrij in de storm elkeen Al-Eén zich weet.

Theodore Roethke
(vertaald uit het Engels door P.B. Kempe)

In dark time, the eye begins to see,
I meet my shadow in the deepening shade;
I hear my echo in the echoing wood -
A lord of nature weeping to a tree.
I live between between the heron and the wren,
Beasts of the hill an serpents of the den.

What’s madness but nobility of soul
At odds with circumstance? The day’s on fire!
I know the purity of pure despair,
My shadow pinned against a swating wall.
That place among the rocks - is it a cave,
Or winding path? The edge is what I have.

A steady storm of correspondences!
A night flowing with birds, a ragged moon,
And in broad day the midnight come again!
A man goes far to find out what he is -
Death of the self in a long, tearless night,
All natural shapes blazing unnatural light.

Dark, dark my light, and darker my desire.
My soul, like some heat-maddened summer fly,
Keeps buzzing at the sill. Which I is I?
A fallen man, I climb out of my fear.
The mind enters itself, and God the mind,
And one is One, free in the tearing wind.

Theodore Roethke (1908 - 1963)

Letterlijke Vrouwen

Ter gelegenheid van Wereldvrouwendag 2020 zal in Zutphen het
project “Letterlijke Vrouwen” uitgevoerd worden. Dat behelst
een bijeenkomst met een zo ruim, kwalitatief en kwantitatief,
mogelijk aandeel Zutphense dichteressen, plus thematisch bijbe-
horende muzikale klankpoëzie. Wie wil hier niet bij zijn?
Plek van handeling is Dat Bolwerck, Zaadmarkt 112, Zutphen,
op zondagmiddag 8 maart, van 14 tot 17 uur. Voordragers van
dienst zullen zijn: Louise Broekhuysen, Claudine de la Court,
Bertje van Delden, Ingeborg ten Hoopen, Eke Mannink,
stadsdichter Otteline van Panthaleon van Eck, Jet Rotmans,
Marianne M. Smit, Erika Visser, Alexandra Weinz en
Anna Wiersma. De piano is het domein van mede-organisator
Mariëtte Hehakaya, celliste Maaike Schoenmaker staat haar terzijde;
presentator Pieter Bas Kempe leidt middels enkele internationale vrouwen-
gedichten in origineel en vertaling in en uit.
Over internationaal gesproken: op deze middag kan in Dat
Bolwerck voor het laatst de tentoonstelling “Deutsche Grafik”
genoten worden, met vrijwel uitsluitend werk door vrouwen!
De toegang is gratis, consumpties zijn voor eigen rekening
verkrijgbaar. Lees ook: www.datbolwerck.nl,
www.hehakayapiano.com en www.kopwitzutphen.nl.

Poëziehoofdkwartier in Dat Bolwerck

Dichtersgroep Kopwit vestigt haar hoofdkwartier op woensdag 29 januari, tijdens de landelijke Gedichtenweek, met een poëzieavond in Dat Bolwerck, Zaadmarkt 112 te Zutphen. “Hoofdkwartier”: dat is ook de titel van de bundel waarmee Sabine Kars, die sinds haar komst naar de stad in 2016 almaar zichtbaarder wordt, omstreeks de jaarwisseling debuteert, en waaruit zij als een waarachtige hoofdvrouw voorlezen zal! De hoofden bijeen staken ondertussen vier dichters: los van elkander waren zij in de voorbije jaren in Zutphen te horen, maar nu begroet de hoofdstad van het historische graafschap Hans Mellendijk, Bert Scheuter, Eva Schuurman en Helma Snelooper in hun hoedanigheid van officiële “Dichters des Achterhoeks”… De muzikale opluistering is uit het eveneens Nedersaksische Deventer afkomstig, waar Mark Kornet en zijn accordéon thuis zijn: graag terugkerende, geziene gasten!
Presentator Pieter Bas Kempe biedt dit alles met zwier het hoofd en verwelkomt iedereen graag aan de kassa bij Dat Bolwerck op voornoemde avond. Aanvang 20 uur, de toegangsprijs bedraagt 3 euro: lees ook www.datbolwerck.nl en www.kopwitzutphen.nl.

Het informele netwerk Kopwit te Zutphen hieronder...

Van links naar rechts: Bertje van Delden, Sander Grootendorst, Henk Gombert, Anna Wiersma, Eke Mannink, Ans Hoedeman, Niek Hietbrink, Angela Alink, Ton van Ingen Schenau, Pieter Bas Kempe, Simon Dermijn, Tim Pardijs, Louis Radstaak en Guido van Stappen.

Kopwit is de witmarge bovenaan de pagina van een boek.

Kopwit verwijstnaar de rust en concentratie die een schrijver moet hebben, wil hij tot nieuw werk komen; zijn kop moet van binnen wit zijn.

de stadsdichters van Zutphen: WWW.DICHTERBIJZUTPHEN.NL

Kopwit Zutphen wenst alle lezers een poëzieovergoten 2023!

Donderdag 26 januari: begin van de Poëzieweek - thema "Vriendschap"

Poëtisch navelstaren in de donkere dagen voor kerst op 16 december in rijksmonument de Munt, Rodetorenstraat 12, Zutphen

Ezra Pound (1885 - 1972)

Het ONLANd

30 september, Wereldvertalersdag

28 juni 2022 - een eeuw geleden stierf de grote Russische futurist enpoëzievernieuwer Velimir Chlebnikov

Vasko Popa (1922 - 1991)

Bloomsday (16 juni 1922 - 16 juni 2022)

"Een Hemelvaartsgroet van Kopwit Zutphen"

Taras Sjevtsjenko (1814 - 1861)

Oorlog en Vrede

Jean-Louis Lebris de Kérouac de Québec

Pier Paolo Pasolini (5 maart 1922 - 2 november 1975)

Op 2 februari 2022 is het een eeuw geleden dat "Ulysses" verscheen: mooi sluitstuk van de Gedichtenweek!

Kopwit Zutphen viert de Poëzieweek 2022, thema Natuur

Pablo Neruda (1914-1973)"Een frisse nieuwjaarsgroet van Kopwit Zutphen"!

William Carlos Williams (1883 - 1963)"Een eindejaarsgroet van Kopwit Zutphen"

Stiltegedicht

bekijk de site van uitgeverij Anderszins de bundels van de dichters hieronder zijn verkrijgbaar bij de uitgeverij

100 jaar geleden geboren:W.F. Hermans als dichter met "Straattoneel"

*** Een Cubaanse zomergroet van Kopwit Zutphen ***

voor Bob zijn tachtigste verjaardag, 24 mei 2021 oftewel Vurige Tongen

Gabriele D'Annunzio (1863 - 1938)

Karel van het Reve 100 jaar geleden geboren 19 mei 1921 - 19 mei 2021

Christiaan Morgenstern, Duits absurdistisch dichter (6 mei 1871 - 31 maart 1914)

Een jodengeschiedenis uit Zutphen

CHARLES BAUDELAIRE (9 april 1821 - 9 april 2021: deze zeer grote dichter werd 200 jaar geleden geboren)

Bericht aan de poëziereizigers

Kopwit Zutphen viert op 21 maart de Wereld Poëziedag

Kopwit Zutphen viert Wereldvrouwendag 2021

Kopwit Zutphen opent de poëzieweek 2021

Een kerst- en jaarwisselingswens van Kopwit Zutphen

Voor Alle Zielen, van Kopwit Zutphen

Wat erg is

Was schlimm ist

Zojuist verschenen: 5 euro per stuk te bestellen via: info@kopwitzutphen.nl (exclusief portokosten)Tevens nog beperkt leverbaar: 'Lawaai!!', 'Echoo' & 'Zutphense wereldwonderen'van Louis Radstaak en Pieter Bas Kempe, (eveneens 5 euro per stuk)

Een groet van Kopwit Zutphen bij het aanbreken van de herfst

Schrijven onder Invloed in Zutphen (bis!) Afgelast...

Een augustusgroet van Kopwit Zutphen

Een Sint-Jans-midzomergroet van Kopwit Zutphen

Bij wijze van eerbetoon (voor Christo Vladimirov Javacheff )

Kopwit Zutphen stuurt een Pinkstergroet...

Een Meizoen van Kopwit Zutphen

Een lentebode van Kopwit Zutphen...

In donk're tijd

IN DARK TIME

"Letterlijke vrouwen" in beeld en geluid

Poëtisch navelstaren in de donkere dagen voor kerst
op 16 december in rijksmonument de Munt, Rodetorenstraat 12, Zutphen

28 juni 2022 - een eeuw geleden stierf de grote Russische futurist en
poëzievernieuwer Velimir Chlebnikov

Pablo Neruda (1914-1973)
"Een frisse nieuwjaarsgroet van Kopwit Zutphen"!

William Carlos Williams (1883 - 1963)
"Een eindejaarsgroet van Kopwit Zutphen"

bekijk de site van uitgeverij Anderszins
de bundels van de dichters hieronder zijn verkrijgbaar bij de uitgeverij

* Een Cubaanse zomergroet van Kopwit Zutphen *

Zojuist verschenen: 5 euro per stuk te bestellen via: info@kopwitzutphen.nl (exclusief portokosten)
Tevens nog beperkt leverbaar: 'Lawaai!!', 'Echoo' & 'Zutphense wereldwonderen'
van Louis Radstaak en Pieter Bas Kempe, (eveneens 5 euro per stuk)